การทำงานบนที่สูงเป็นกิจกรรมที่มีความเสี่ยงสูง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อผู้ปฏิบัติงานต้องทำงานในระดับความสูงตั้งแต่ 2 เมตรขึ้นไป ซึ่งอาจนำไปสู่อุบัติเหตุจากการตกหล่นหรือการได้รับบาดเจ็บร้ายแรงได้ ดังนั้น การกำหนดมาตรการความปลอดภัยและการปฏิบัติตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อป้องกันและลดความเสี่ยงจากอันตรายที่อาจเกิดขึ้น
ความหมายของการทำงานบนที่สูง
ตามพระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2554 การทำงานบนที่สูงหมายถึง การทำงานที่มีความสูงตั้งแต่ 2 เมตรขึ้นไปจากพื้นดินหรือพื้นผิวที่มั่นคง ซึ่งผู้ปฏิบัติงานอาจตกลงมาได้ หากไม่มีการป้องกันที่เหมาะสม การทำงานบนที่สูงรวมถึงการใช้บันได นั่งร้าน หรือการปฏิบัติงานบนโครงสร้างที่มีความลาดชันเกิน 15 องศา
กฎหมายและมาตรฐานที่เกี่ยวข้องการทำงานที่สูง
1. พระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2554
มาตรา 5 และมาตรา 8 ของกฎหมายฉบับนี้กำหนดให้นายจ้างมีหน้าที่รับผิดชอบต่อความปลอดภัยของผู้ปฏิบัติงานบนที่สูงอย่างเข้มงวด เช่น การจัดอบรม การจัดหาอุปกรณ์ป้องกันอันตราย และการตรวจสอบสภาพอุปกรณ์ให้พร้อมใช้งานก่อนเริ่มงาน
2. กฎหมายและมาตรฐานเพิ่มเติม ปี พ.ศ. 2564
สำหรับปี 2564 มีการระบุเพิ่มเติมเกี่ยวกับการทำงานบนที่สูงและพื้นที่ลาดชัน โดยกำหนดมาตรการทั้งสำหรับนายจ้างและผู้ปฏิบัติงาน ดังนี้
สำหรับนายจ้าง
-
จัดอบรมหรือชี้แจงข้อบังคับและขั้นตอนการทำงานบนที่สูง
-
จัดทำเอกสารประกอบการใช้งานอุปกรณ์ป้องกันความปลอดภัยโดยวิศวกรผู้เชี่ยวชาญ
-
จัดเตรียมและบังคับใช้อุปกรณ์ป้องกันความปลอดภัยที่ได้รับมาตรฐาน
-
ตรวจสอบอุปกรณ์ป้องกันความปลอดภัยทุกครั้งก่อนเริ่มงาน
-
จัดให้มีอุปกรณ์กันตก เช่น ราวกั้น ตาข่าย หรือฝาปิดช่องโหว่
-
ติดตั้งนั่งร้านและตรวจสอบมาตรฐานการใช้งาน
-
บังคับใช้บันไดเคลื่อนย้ายได้ พาดทำมุม 75 องศาเท่านั้น
-
หากใช้รถเครน ต้องตรวจสอบอุปกรณ์รองรับขาช้างและให้ผู้ควบคุมผ่านการอบรมพร้อมใบอนุญาต
สำหรับผู้ปฏิบัติงาน
-
สวมใส่เครื่องแต่งกายที่ปลอดภัยและได้มาตรฐาน
-
สวมอุปกรณ์ป้องกันความปลอดภัย (PPE) ตลอดเวลาการทำงาน
-
ขึ้นลงบันไดทีละคนและมีคนจับขาบันได
-
ห้ามถือเครื่องมือระหว่างขึ้นบันได ต้องใช้กระเป๋าหรือสายรัดเฉพาะ
มาตรการความปลอดภัยและอุปกรณ์ป้องกัน สำหรับที่สูง
การทำงานบนที่สูงต้องใช้มาตรการป้องกันหลายระดับ เพื่อให้ครอบคลุมความเสี่ยงจากการตกหล่น โดยมาตรการหลักประกอบด้วย:
-
การประเมินความเสี่ยงและคู่มือการทำงาน
ก่อนเริ่มงาน นายจ้างต้องทำการประเมินอันตราย เช่น การใช้ JSA (Job Safety Analysis) เป็นแนวทางจัดทำคู่มือการทำงาน -
การฝึกอบรมผู้ปฏิบัติงาน
ผู้ปฏิบัติงานต้องได้รับการอบรมสูงที่ ตามการปฏิบัติงานเช่น ที่สูงสำหรับผู้ปฏิบัติงาน ที่สูงหัวหน้างาน ที่สูงเสาส่งสัญญาณ กู้ภัย เป็นต้น ซึ่งหลักๆจะเรียนเรื่องวิธีการใช้อุปกรณ์ การปฏิบัติงานที่ถูกวิธี และเข้าใจมาตรการฉุกเฉิน -
การตรวจสอบและบำรุงรักษาอุปกรณ์ป้องกัน
อุปกรณ์ทุกชิ้น เช่น สายรัดตัว หมวกนิรภัย และนั่งร้าน ต้องผ่านมาตรฐานและตรวจสอบก่อนการใช้งานทุกครั้ง -
อุปกรณ์กันตกและจุดยึด
ระบบกันตกประกอบด้วย-
จุดยึดที่มั่นคง (Anchor)
-
เข็มขัดนิรภัยแบบเต็มตัว (Full Body Harness)
-
อุปกรณ์เชื่อมต่อที่ได้มาตรฐาน (Connecting Devices)
-
ตารางสรุปมาตรการความปลอดภัยทำงานที่สูง สำหรับนายจ้างและผู้ปฏิบัติงาน
| ผู้รับผิดชอบ | มาตรการความปลอดภัยสำคัญ | รายละเอียดเพิ่มเติม |
|---|---|---|
| นายจ้าง | จัดอบรมและชี้แจงขั้นตอนการทำงาน | จัดอบรมก่อนเริ่มงานบนที่สูง อธิบายขั้นตอน ปรับปรุงคู่มือการทำงานให้ทันสมัย |
| จัดหาและตรวจสอบอุปกรณ์ป้องกัน | ตรวจสอบสายรัดตัว หมวกนิรภัย นั่งร้าน และอุปกรณ์ป้องกันตกก่อนใช้งานทุกครั้ง | |
| ติดตั้งราวกันตกและนั่งร้านมาตรฐาน | ติดตั้งราวกันตก ตาข่ายนิรภัย ฝาปิดช่องโหว่ และนั่งร้านที่ได้มาตรฐาน | |
| ตรวจสอบบันไดและเครน | บันไดต้องพาดทำมุม 75 องศา เครนต้องติดตั้งแผ่นรองขาช้างและผู้ควบคุมผ่านอบรมพร้อมใบอนุญาต | |
| ผู้ปฏิบัติงาน | สวม PPE ครบถ้วน | ใช้อุปกรณ์ป้องกัน เช่น ถุงมือ รองเท้านิรภัย เข็มขัดนิรภัยแบบเต็มตัว ตลอดเวลาทำงาน |
| ขึ้นลงบันไดทีละคน | ปฏิบัติตามข้อกำหนด ไม่ถืออุปกรณ์หรือเครื่องมือระหว่างขึ้น-ลง และมีคนจับขาบันได | |
| ปฏิบัติตามคู่มือและข้อกำหนดอุปกรณ์ | ปฏิบัติตามคู่มือการใช้อุปกรณ์ทุกชิ้นอย่างเคร่งครัด | |
| ใช้จุดยึดและเข็มขัดนิรภัย | ระบบกันตกต้องมีจุดยึดแข็งแรง เข็มขัดกันตก และอุปกรณ์เชื่อมต่อมาตรฐานครบถ้วน |
หากคุณกำลังมองหาศูนย์ฝึกอบรมที่สูง ที่มีพร้อมทั้งสถานที่ อุปกรณ์ และใบเซอร์รับรองหลังผ่านอบรมที่ได้รับการยอมรับตามกฎหมาย เราขอแนะนำที่ เซฟตี้เมมเบอร์ ศูนย์ฝึกอบรมที่สูง เปิดทั้งรูปแบบอินเฮ้าส์ และ บุคคลทั่วไป สมัครได้แล้ววันนี้
สรุป
การทำงานบนที่สูงเป็นกิจกรรมที่มีความเสี่ยงสูง แต่สามารถลดความเสี่ยงได้ด้วยการปฏิบัติตามกฎหมายและมาตรการความปลอดภัยอย่างเคร่งครัด ทั้งนี้ การจัดอบรม การตรวจสอบอุปกรณ์ และการใช้ PPE อย่างถูกต้องถือเป็นหัวใจหลักของความปลอดภัย นอกจากนี้ นายจ้างและผู้ปฏิบัติงานต้องปฏิบัติตามมาตรฐานปี 2564 อย่างเคร่งครัดเพื่อป้องกันอุบัติเหตุและลดความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สิน
อ้างอิง
-
พระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2554
-
กฎหมายว่าด้วยมาตรฐานการบริหารและดำเนินการด้านความปลอดภัย พ.ศ. 2564
-
OSHA 1926.501 – Fall Protection
-
ANSI Z359.2 – Minimum Requirements for a Comprehensive Managed Fall Protection Program
