สารเคมีรั่วไหลเป็นเหตุการณ์ที่สามารถเกิดขึ้นได้ในทุกองค์กรที่มีการจัดเก็บหรือใช้สารเคมี โดยเฉพาะในโรงงานอุตสาหกรรม ห้องปฏิบัติการ หรือสถานที่ที่เกี่ยวข้องกับวัตถุอันตราย การเตรียมความพร้อมเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยลดความรุนแรงของเหตุการณ์ รวมถึงป้องกันการบาดเจ็บ ทรัพย์สินเสียหาย หรือผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เช็กลิสต์ฉุกเฉินสำหรับรับมือสารเคมีรั่วไหลจึงควรถูกจัดเตรียมไว้ในจุดสำคัญ ฝึกซ้อมอย่างสม่ำเสมอ และทบทวนเป็นประจำ เพื่อให้มั่นใจว่าเมื่อเกิดเหตุขึ้น จะสามารถรับมือได้อย่างมีประสิทธิภาพ
อบรมตามกฎหมาย
พื้นที่อับอากาศ (Confined Space) เป็นหนึ่งในสถานที่ทำงานที่มีความเสี่ยงสูงที่สุด โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อพื้นที่เหล่านั้นมีความเสี่ยงจากไอระเหยหรือก๊าซไวไฟ การดำเนินการในพื้นที่ลักษณะนี้จำเป็นต้องใช้อุปกรณ์ที่มีคุณสมบัติพิเศษ หนึ่งในนั้นคือ “ไฟฉายกันระเบิด (Explosion-Proof Flashlight)” ซึ่งอาจดูเป็นเพียงอุปกรณ์ขนาดเล็ก แต่ในความเป็นจริงแล้ว เป็นหนึ่งในเครื่องมือที่สามารถป้องกันอุบัติเหตุร้ายแรง เช่น ไฟไหม้ หรือการระเบิด ที่อาจส่งผลให้ผู้ปฏิบัติงานได้รับบาดเจ็บสาหัสหรือเสียชีวิต
ในงานที่เกี่ยวข้องกับ การทำงานในที่อับอากาศ (Confined Space Entry) การเลือกใช้และติดตั้งอุปกรณ์ช่วยชีวิตอย่าง Tripod อย่างถูกต้องถือเป็นเรื่องสำคัญที่มีผลโดยตรงต่อความปลอดภัยของผู้ปฏิบัติงาน อุปกรณ์ Tripod ไม่เพียงแต่ใช้สำหรับการช่วยเหลือและกู้ภัยในกรณีฉุกเฉินเท่านั้น แต่ยังเป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับการรับ-ส่งผู้ปฏิบัติงานเข้าออกจากพื้นที่เสี่ยงด้วย
พื้นที่อับอากาศ (Confined Space) เป็นหนึ่งในสภาพแวดล้อมที่มีความเสี่ยงสูงต่อชีวิตของผู้ปฏิบัติงานและผู้เข้าช่วยเหลือ หากไม่มีการวางแผนและฝึกอบรมอย่างถูกต้อง สถิติจากหลายประเทศทั่วโลกพบว่า ผู้เสียชีวิตในที่อับอากาศมักไม่ใช่เพียงผู้ประสบเหตุเท่านั้น แต่ยังรวมถึงผู้ที่พยายามเข้าช่วยโดยปราศจากความพร้อมและอุปกรณ์ที่เหมาะสม การช่วยเหลือในสถานการณ์เช่นนี้จึงไม่ใช่เรื่องของความกล้าหาญ หากแต่ต้องอาศัยหลักการ ความรู้ ความเข้าใจ และการเตรียมพร้อมที่เป็นระบบ
การทำงานในพื้นที่อับอากาศ (Confined Space) เป็นหนึ่งในงานที่มีความเสี่ยงสูงที่สุดในด้านความปลอดภัยในการทำงาน เนื่องจากพื้นที่เหล่านี้มักมีปริมาณออกซิเจนต่ำ หรือมีสารปนเปื้อนทางอากาศที่เป็นอันตราย เช่น ก๊าซพิษ หรือสารไวไฟ เพื่อให้ผู้ปฏิบัติงานสามารถดำเนินงานได้อย่างปลอดภัย การใช้อุปกรณ์ช่วยหายใจ (Breathing Apparatus) จึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อการระบายอากาศไม่เพียงพอหรือไม่สามารถทำได้
การทำงานในที่อับอากาศ (Confined Space) เป็นหนึ่งในกิจกรรมที่มีความเสี่ยงสูงต่อชีวิตและสุขภาพของผู้ปฏิบัติงาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากอันตรายของก๊าซพิษ ก๊าซติดไฟ และภาวะขาดออกซิเจน ด้วยเหตุนี้ การเลือกใช้เครื่องตรวจวัดก๊าซจึงมีความสำคัญ
อัคคีภัยเป็นเหตุการณ์ที่สามารถเกิดขึ้นได้ทุกที่ทุกเวลา และอาจสร้างความเสียหายอย่างรุนแรงทั้งต่อชีวิตและทรัพย์สิน การมีความเข้าใจเกี่ยวกับประเภทของไฟและวิธีการดับไฟที่ถูกต้องเป็นสิ่งจำเป็น เพราะไฟแต่ละประเภทมีคุณสมบัติและแหล่งเชื้อเพลิงที่แตกต่างกัน ซึ่งต้องใช้วิธีการดับที่เหมาะสมเพื่อป้องกันการลุกลามของเปลวไฟและลดความเสี่ยงในการเกิดอันตราย
ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่องหลักสูตรการอบรมลูกจ้างซึ่งจะทำหน้าที่เป็นผู้ขับรถยก ลงวันที่ 23 ธันวาคม 2567 เป็นการกำหนดแนวทางตามกฎกระทรวงปี 2564 เพื่อเพิ่มความปลอดภัยในการทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักรและรถยก โดยมีผลบังคับใช้ในวันที่ 17 มกราคม 2568 โดยมีรายละเอียดสำคัญดังนี้:
อัคคีภัยเป็นเหตุการณ์ที่สามารถเกิดขึ้นได้ทุกเวลาและทุกสถานที่ การเตรียมพร้อมและมีความรู้ในการใช้ถังดับเพลิงจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ทุกคนควรมี เพื่อเพิ่มโอกาสในการควบคุมเพลิงไหม้ในช่วงแรกเริ่มก่อนที่ไฟจะลุกลาม การใช้ถังดับเพลิงอย่างถูกวิธีไม่เพียงช่วยลดความเสียหายต่อทรัพย์สิน แต่ยังช่วยปกป้องชีวิตของคุณและผู้อื่น
ในช่วงระหว่างปี พ.ศ. 2559 – 2562 เกิดเหตุเครนถล่มทั้งหมด 11 ครั้ง ซึ่งสาเหตุหลักมาจากปัจจัยต่าง ๆ ดังนี้: 1) การติดตั้งที่ไม่เป็นไปตามมาตรฐาน 2) การยกน้ำหนักเกินพิกัดที่กำหนด 3) ขาดการตรวจสอบก่อนใช้งาน 4) การเสื่อมสภาพของอุปกรณ์ 5) ขาดความรู้และประสบการณ์ของผู้ปฏิบัติงาน (ศ.ดร.อมร พิมานมาศ, 2562) อุบัติเหตุเหล่านี้ส่งผลให้เกิดการสูญเสียในด้านชีวิต ทรัพย์สิน เวลา และทรัพยากรอย่างมาก
เพื่อป้องกันอันตรายและลดความสูญเสียที่จะเกิดขึ้นกับพนักงานที่ต้องทำงานเกี่ยวข้องกับปั้นจั่นชนิดต่าง ๆ เช่น ปั้นจั่นเหนือศีรษะ ปั้นจั่นขาสูง และปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่อื่น ๆ สถานประกอบการควรให้ความสำคัญในการสร้างความรู้ ความเข้าใจ และตระหนักถึงอันตรายให้กับพนักงาน
โดยสามารถพิจารณาจากแนวทางที่กำหนดใน กฎกระทรวงฯ พ.ศ. 2552 หมวด 2 เกี่ยวกับมาตรฐานการบริหารและจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานของเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ ข้อ 66 ระบุว่า ” นายจ้างต้องจัดให้พนักงานซึ่งเป็นผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณ ผู้ยึดเกาะวัสดุ หรือผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น ผ่านการฝึกอบรมในหลักสูตรที่กำหนด และให้มีการทบทวนการทำงานเกี่ยวกับปั้นจั่น ” ตามประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการอบรมหลักสูตรการปฏิบัติหน้าที่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ หรือผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น และการอบรมทบทวนการทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่น พ.ศ. 2567 โดยแบ่งออกเป็นหลักสูตร 9 ดังนี้:
(1) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้บังคับปั้นจั่นอยู่กับที่ประเภทปั้นจั่นเหนือศีรษะ ปั้นจั่นขาสูง หรือปั้นจั่นที่มีลักษณะการทำงานคล้ายคลึงกัน
(2) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุและผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น สำหรับปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ประเภทปั้นจั่นเหนือศีรษะ ปั้นจั่นขาสูง หรือปั้นจั่นที่มีลักษณะการทำงานคล้ายคลึงกัน
(3) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้บังคับปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ประเภทปั้นจั่นหอสูง หรือปั้นจั่นที่มีลักษณะการทำงานคล้ายคลึงกัน
(4) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุและผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น สำหรับปั้นจั่นชนิดอยู่กับที่ประเภทปั้นจั่นหอสูง หรือปั้นจั่นที่มีลักษณะการทำงานคล้ายคลึงกัน
(5) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้บังคับปั้นจั่นชนิดเคลื่อนที่
(6) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุและผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น สำหรับปั้นจั่นชนิดเคลื่อนที่
(7) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ
(8) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น
(9) หลักสูตรการฝึกอบรมทบทวนการทำงานเกี่ยวกับปั้นจั่น
ดังนั้นเพื่อให้สอดคล้องตามที่กฎหมายกำหนดรวมถึง เพื่อทบทวนความรู้ความเข้าใจและความตระหนักเรื่องอุบัติเหตุและอันตรายที่อาจเกิดขึ้น ให้กับพนักงานที่ผ่านการฝึกอบรมมาแล้ว 2 ปี กิจการหรือสถานประกอบการ จึงจำเป็นต้องจัดให้มีการฝึกอบรม หลักสูตร การอบรมหรือทบทวนการทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่น ดังกล่าวนี้
คุณสมบัติผู้เข้าอบรม
พนักงานที่ ผ่านการฝึกอบรม การฝึกอบรมผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุของปั้นจั่น และผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่นชนิดปั้นจั่น
รายละเอียดหลักสูตร
จำนวนผู้เข้าอบรม/รุ่น : จำนวน 1-30 ท่าน/รุ่น
วิธีการฝึกอบรม : บรรยาย / กรณีศึกษา
สิ่งที่จะได้รับหลังการอบรม : วุฒิบัตรผ่านการอบรม
วิธีการประเมินผลและเกณฑ์การวัดผล
วิธีการประเมินผลและเกณฑ์การวัดผล
– ระยะเวลาเข้ารับการฝึกอบรม 100% จำนวน 3 ชั่วโมง
– แบบทดสอบก่อน และหลังการฝึกอบรม
– คะแนนสอบภาคทฤษฎีไม่น้อยกว่าร้อยละ 60
กำหนดการฝึกอบรม หลักสูตร ทบทวนการทำงานเกี่ยวกับปั้นจั่น
เวลา | รายละเอียด |
---|---|
วันที่ 1 | |
08.30 – 09.00 | ลงทะเบียน |
09.00 – 10.30 | ภาคทฤษฎี (1) กฎหมายความปลอดภัยในการทำงานเกี่ยวกับปั้นจั่น และมาตรฐานสัญลักษณ์ความปลอดภัย (1ชม.) (2) ความปลอดภัยในการทำงาน สาเหตุและกรณีศึกษาการเกิดอุบัติเหตุ ของปั้นจั่นตามหลักสูตรนั้นๆ และมาตรการป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ (30 นาที) |
10.30 – 10.45 | พักเบรค |
10.45 – 12.15 | (2) ความปลอดภัยในการทำงาน สาเหตุและกรณีศึกษาการเกิดอุบัติเหตุ ของปั้นจั่นตามหลักสูตรนั้นๆ และมาตรการป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ (1 ชม.) (3) รายละเอียดคุณลักษณะและคู่มือการใช้งานในการประกอบ ติดตั้ง การทดสอบ การใช้ ซ่อมแซม การบำรุงรักษา การตรวจสอบ การรื้อถอนปั้นจั่น หรืออุปกรณือื่นของปั้นจั่น ตามหลักสูตรนั้น ๆ (30 นาที) |